E-sigaret
Sinds 2016 wordt de elektronische sigaret met nicotine op de Belgische markt toegelaten, maar tot vandaag aarzelen veel rokers om ze te gebruiken. Wellicht omdat het beeld dat ze ervan hebben ronduit negatief is. 2 op 3 van hen denkt dat vapen minstens even schadelijk is als het roken van de klassieke tabakssigaret (een deel van hen denkt dus dat ze schadelijker is). Die perceptie is onjuist.
In juni 2022 verscheen een nieuw advies van de Hoge Gezondheidsraad over de e-sigaret (het vorige dateert van 2015). Daarin staan conclusies en aanbevelingen over allerlei aspecten, uitgebreide info over de risico’s en opportuniteiten en een stand van zaken van de wetenschappelijke literatuur. De hoofdconclusies uit het rapport zijn de volgende:
De e-sigaret is niet zonder risico, ze is potentieel schadelijk. E-vloeistoffen bevatten veel stoffen waarover onvoldoende informatie bestaat over hun toxiciteit bij inademing. Bovendien zijn er nog steeds onvoldoende langetermijngegevens over het gebruik van e-sigaretten. De consumptie van nicotinehoudende producten wordt aan niet-rokers ook afgeraden vanwege het verslavend effect. Ze valt dus af te raden voor niet-rokers, waaronder zeker de jongeren.
Het relatieve risico van de e-sigaret ten opzichte van roken is eveneens duidelijk: de e-sigaret wordt minder schadelijk ingeschat dan roken. Ze vormt voor rokers een beter alternatief dan roken en kan als rookstopmiddel gebruikt worden. Aangezien roken sterk samenhangt met een maatschappelijk kwetsbare positie (psychiatrische patiënten, mensen in gevangenissen, mensen met een beperkte opleiding, mensen met een lager inkomen, enz.) kan de e-sigaret ook een positieve rol spelen in het toekomstig rookstopbeleid bij deze kwetsbare groepen van hardnekkige zware rokers. Volgens de huidige kennis zou haar exclusief gebruik voor (ex-)rokers kunnen leiden tot een duidelijke daling van de gezondheidsrisico’s, op voorwaarde dat ze effectief stoppen met roken.
Interessante infobronnen die het wereldwijde debat over de e-sigaret en de focus op risico’s en op opportuniteiten (harm reduction) verhelderen:
- Het recentste advies van de Hoge Gezondheidsraad over de e-sigaret (zie hoofdstuk 1, hoofdstuk 7 en bijlage 1)
- Fairchild e.a. ‘The e-cigarette debate: what counts as evidence?’
- Fairchild, ‘Is Good Enough Good Enough? E-Cigarettes, Evidence, and Policy‘
- American Journal of Public Health, ‘Balancing Consideration of the Risks and Benefits of E-Cigarettes’, een essay van 15 voormalige presidenten van de ‘Society for Research on Nicotine and Tobacco’ (SRNT)
Onderbouwing risico’s en opportuniteiten van de e-sigaret
Tobacco Harm Reduction
- New Nicotine Alliance
- The Lancet: ‘Nicotine without smoke: fighting the tobacco epidemic with harm reduction’. Lees de volledige tekst hier.
- De 'video archives' van de jaarlijkse 'E-cigarette summit', UK en VS